2022’den kalanlar… Başkan Erdoğan devreye girdi, tahıl sevkıyatı nefes aldırdı
Rusya Ukrayna arasındaki “soğuk” ilişki yakın tarihte ilk kez 2014 yılında savaşın eşiğine geldi. Rusya’nın Mart 2014’te Kırım’ı ilhak etmesiyle yükselen tansiyon, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ukrayna’da yer alan Luhansk ve Donetsk Halk Cumhuriyetlerini bağımsız devletler olarak tanıdığını açıklamasıyla doruğa çıktı. Rusya ile Ukrayna arasında savaş 24 Şubat 2022 tarihinde sabaha karşı yerel saatle 05:50’de Donbas’a askeri harekatla başladı. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski 25 Şubat’ta ülke çapında genel seferberlik ilan edilen kararnameyi imzaladı.
4 BÖLGE İLHAK EDİLDİ
Başkent Kiev’e yaklaşan Rus güçleri, hem Ukrayna’nın kararlı direnişi hem de Batı’nın artan askeri yardımları ile durduruldu. Moskova da, sonrasında ana siyasi hedefi Ukrayna’nın güney ve doğusundaki Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya’yi ilhak etmek olarak ilan etti. BM’ye göre sivil can kaybı 6700’ün üstünde olarak açıklandı. Kiev, savaşta Rusya’nın en az 99 bin askerini kaybettiğini, Moskova ise Ukrayna’nın en az 61 bin asker kaybettiğini ileri sürdü.
Ukrayna’nın işgaline açıkça karşı çıksa da Batı’nın Rusya’ya yönelik yaptırımlarına katılmayan ve Moskova ile iletişimi sürdüren Türkiye, savaşın en şiddetli haftalarında tarafları aynı masada buluşturdu. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun memleketi Antalya’da Rus ve Ukraynalı mevkidaşları işgalin ilk ayı 10 Mart’ta bir araya geldi. İlerleyen günlerde iki ülkenin müzakere heyetleri İstanbul’da toplandı. Bir ateşkes sağlanamasa da görüşmelerde, esir takası ve sivillerin tahliyesi gibi önemli kazanımlar elde edildi. Türkiye özellikle savaşın en yoğun yaşandığı Mariupol’de sıkışıp kalan sivillerin güvenli bölgelere geçişi için yoğun girişimde bulundu.
Türkiye’nin arabuluculuğunda 22 Temmuz’da İstanbul’da imzalanan tahıl koridoru anlaşması dünya tarihine geçti. İstanbul’da kurulan ortak koordinasyon merkezinin gözetiminde Boğazlar’dan geçen 585 gemi, 2 milyon tondan fazla tahıl ürünü taşıdı. Böylece küresel gıda fiyatlarındaki artış dizginlendi. 27 Temmuz’da imzalanan ilk anlaşmanın süresinin bitmesine günler kala çekileceğini açıklayan Rusya, Ankara ve Kiev’in sevkiyatları tek taraflı sürdürmesi üzerine anlaşmaya geri döndü ve uzatmaya onay verdi.
585 TAHIL GEMİSİ DÜNYAYA DAĞILDI
Tahıl Koridoru kapsamında ağustos ayından bu yana 585 gemi Ukrayna limanlarından hareket etti. Bugüne kadar taşınan toplam yük miktarı 15 milyon 80 bin tonu aştı. Türkiye limanlarına gelen gemilerin taşıdığı toplam yük ise 2 milyon 247 bin 564 ton oldu.
BAŞKAN’DAN KÜRESEL BARIŞ İÇİN DİPLOMASİ TRAFİĞİ
2022’de 21 ülkeye 27 ziyaret gerçekleştiren Başkan Recep Tayyip Erdoğan, diplomaside en yoğun mesaiyi Ukrayna-Rusya Savaşı ve buna bağlı ortaya çıkan krizlerin çözümü için yaptı. Yoğun diplomasi trafiği yürüten Başkan Erdoğan, aralarında ABD Başkanı Biden, Rusya Devlet Başkanı Putin, Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski, Fransa Cumhurbaşkanı Macron ve İngiltere Kralı 3. Charles’ın da aralarında bulunduğu dünya liderleriyle yaklaşık 200 telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
Erdoğan’ın en çok telefon görüşmesi gerçekleştirdiği liderler Rusya-Ukrayna Savaşı dolayısıyla Zelenski ve Putin ile oldu.
NATO Olağanüstü Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’ne katılmak üzere 24 Mart’ta Belçika’nın başkenti Brüksel’e giden Erdoğan, burada Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İtalya Başbakanı Mario Draghi, Estonya Başbakanı Kaja Kallas ve eski İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile bir araya geldi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile 5 Ağustos’ta Soçi’de görüşen Başkan Erdoğan, 18 Ağustos’ta Ukrayna’da Devlet Başkanı Zelenski ile bir araya geldi. 9 Mart’ta Türkiye’ye resmi ziyarette bulunan İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, 2008’den bu yana Türkiye’yi ziyaret eden ilk İsrailli lider oldu.
İSVEÇ VE FİNLANDİYA İÇİN ‘TERÖR’ ŞARTI
İsveç ve Finlandiya, NATO’ya üyelik başvurusu yaptı. Ancak “terör yuvası” oldukları gerekçesiyle Türkiye, bu ülkelerin birliğe katılımına itiraz etti. Çözüm için ABD Başkanı ve NATO Genel Sekreteri’nin devreye girmesiyle 28 Haziran’da Madrid’de ‘Üçlü Muhtıra’ imzalandı. Anlaşma ve İsveç’te yeni iş başına gelen Ulf Kristersson hükümetinin pozitif yaklaşımına rağmen özellikle suçluların iadesi konusunda somut adım atılmadı. Bu nedenle Türkiye, henüz iki ülkenin NATO’ya katılımına yeşil ışık yakmadı.
CEMEVİNDE MUHARREM İFTARI
Başkan Erdoğan, Hüseyin Gazi Cemevi’ni ziyaret ederek Alevi ve Bektaşi derneklerinin temsilcileriyle Muharrem ayı iftarında buluştu. 16 Kasım’da TBMM’den geçen düzenlemeyle cemevlerinin su giderlerinin belediyeler tarafından karşılanmasına, kentlerin imar planlarında yer almasına karar verildi.
6. YILDA SARAÇHANE DOLDU TAŞTI
Türkiye’nin, FETÖ’nün 15 Temmuz 2016’daki hain darbe girişiminden büyük bir destanla kurtuluşunun 6. yıl dönümü kapsamında Saraçhane Meydanı’nda anma programı düzenlendi. Başkan Erdoğan ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli programda birlik mesajı verdi.
TURKEY DEĞİL TÜRKİYE
Birleşmiş Milletler, Türkiye’nin talebinin ardından yabancı dillerde Turkey olarak kullanılan ülke adını Türkiye olarak değiştirdi.
SEÇİM BARAJI %7
AK Parti ve MHP’nin 2023 seçimlerinde uygulanması amacıyla hazırladığı Seçim ve Siyasi Partiler Yasası değişikliği, yapılan kısmi değişikliklerle TBMM Genel Kurulu’ndan geçti. Bu kapsamda yüzde 10 olarak uygulanan seçim barajı yüzde 7’ye indirildi.
6’LI MASA KURULDU
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun daveti üzerine İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu, Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal ve DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, Ahlatlıbel’de ilk kez bir araya geldi.
İMAMOĞLU’NA YSK’YA HAKARETTEN CEZA
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) üyelerine hakaret ettiği gerekçesiyle Anadolu 7. Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılandığı davada karar 14 Aralık’ta çıktı. İmamoğlu’na, 2 yıl 7 ay 15 gün hapis cezası verildi.
PAKİSTAN’DA DARBE GİRİŞİMİ
Pakistan’da eski Başbakan İmran Han, 9 Nisan’da gensoru ile görevden düşürülen ilk başbakan oldu. Pakistan Demokratik Hareketi, eski Cumhurbaşkanı Asıf Ali Zerdari’nin de desteğiyle 8 Mart 2022’de İmran Han’a yönelik gensoru önergesi kararı aldı. Han ise 27 Mart’ta İslamabad’da yaptığı mitingde, gensoru önergesini hükümeti devirmeye yönelik yabancı bir komplonun parçası olarak nitelendirdi. 21 Ekim’de siyasi yasak getirilen Han, 3 Kasım’da silahlı saldırıya uğradı.
KRALİÇE ELİZABETH HAYATINI KAYBETTİ
İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth 8 Eylül’de 96 yaşında yaşamını yitirdi. Yaklaşık bir asra tanıklık eden Kraliçe, İngiltere’nin en uzun süre tahtta kalan hükümdarı oldu. Kraliçe’nin ölümünün ardından 73 yaşındaki oğlu Charles tahta geçerek İngiltere Kralı oldu. Annesi taç giydiğinde 4 yaşında olan Charles, 70 yıl sonra tahta geçerek ‘en yaşlı kral’ unvanını da aldı.
