367 garabetini hortlatma çabası boşa çıktı YSK, oy verme gününü esas alıyor
2006’da AK Parti cumhurbaşkanı seçtirmesin diye ortaya atılan ‘367 garabeti’ benzeri girişimler 14 Mayıs’ta yapılması beklenen seçim öncesinde de hortladı. Ancak YSK kararı, yeni sistemin mimarları ve ‘muhalif’ hukukçuların açıklamaları, “seçim kanunu değişiklikleri uygulanamaz ve Erdoğan aday olamaz” iddialarını geçersiz kılıyor.
HANGİ SEÇİM KANUNU GEÇERLİ
Muhalefete göre; Seçim Kanunu geçen yıl 6 Nisan’da değişti. Anayasa’nın 67. maddesinin son fıkrasındaki, “Seçim kanunlarında yapılan değişiklikler, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz” hükmü nedeniyle, 6 Nisan’dan sonra yapılacak seçimde uygulanabilir. Ancak ‘seçimler’ ifadesi ‘seçim günü’ olarak değil, YSK’nın seçim sürecini başlattığı gün olarak kabul edilmeli. Bu durumda, YSK, süreci 60 gün önce 14 Mart’ta başlatacağı için, yeni seçim kanunu 14 Mayıs’ta uygulanamaz.
Bu görüş, cumhurbaşkanı seçimini düzenleyen yeni 6271 sayılı Kanun’daki “Oy verme gününden geriye doğru hesaplanacak 60 günlük sürenin ilk günü seçimin başlangıç tarihidir” hükmüne dayanıyor. Muhalefete yakın Prof. Ersan Şen sosyal medyadan, Prof. Levent Köker ve Doç. Murat Sevinç ise Amerika’nın Sesi kanalına verdikleri demeçlerde dile getirdiler. Buna göre, “kanunun eski hali de geçerli olmayacağı için, seçim barajını yüzde 10’dan yüzde 7’ye düşüren madde uygulanamayacak, yani ‘barajsız seçim’ yapılacaktı.”
YSK: OY VERME GÜNÜ ESASTIR
Oysa Anayasa’da ‘yapılacak seçimler’ ifadesinin ’60 günlük sürecin ilk günü’nü değil ‘oy verme günü’nü işaret ettiği, Yüksek Seçim Kurulu kararıyla kesinleşmiş durumda.
YSK, 4 Mart 2011 tarihli 140 No’lu kararında, 12 Haziran 2011’de yapılan seçimlerde, 10 Nisan 2010’da yürürlüğe giren seçim yasaları değişikliklerinin ‘uygulanabileceğine’ karar verdi. Kararda, ‘oy verme günü’nün esas alınması gerektiği, ‘sürecin ilk günü’nü esas almanın, Anayasa’da belirtilen bir yıllık süreyi 60 gün daha uzatmak anlamına geleceği belirtildi.
Karar, Başkan, Başkanvekili ve 4 üyenin oyuyla, 6’ya 3 çoğunlukla alındı. Üç üyenin ‘seçimin başlangıç tarihi’nin esas alınması görüşü kabul görmedi.
2023 seçimlerinde de kararı YSK verecek ve YSK kararlarına itiraz edilemiyor.
EMİNAĞAOĞLU: UYGULANIR
Ayrıca, eski Yargıtay Siyasi Partiler Bürosu Savcısı, Yargıçlar Sendikası Başkanı ve CHP milletvekili adayı Avukat Ömer Faruk Eminağaoğlu da görüşünü sosyal medyadan duyurdu. Eminağaoğlu, “Anayasa’da seçimin başlangıç tarihi kavramı yok. Seçim kavramı var. O da oy verme günü. Bir yıllık anayasal süre, yasa ile ileri geri çekilemez. 14 Mayıs’ta olabilecek bir seçimde yeni yasa uygulanır” dedi.
ERDOĞAN’IN ADAYLIĞI
Muhalefetin zorlama bir başka anayasa yorumu da, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yeniden aday olmasıyla ilgili.
Muhalefete göre; Anayasa’nın 101. maddesi gereği cumhurbaşkanının görev süresinin beş yıl ve iki defayla sınırlı; ancak ikinci dönemde TBMM 5’te 3 çoğunlukla (360 oy) seçim kararı alırsa bir kez daha aday olabiliyor. Bu durumda 2014 ve 2018’de cumhurbaşkanı seçilen Erdoğan, seçim kararını kendisinin alması halinde aday olamaz.
