Sahi Kimler Oturuyor Boğazdaki Yalılarda?
Geçenlerde İstanbul Boğazı’nda dümeni kilitlenen Vitaspirit isimli ve 225 metre uzunluğunda bir kuru yük gemisi Anadolu Hisarı bölgesinde bir yalıya çarptı. Bu haber değeri yüksek bir haber olduğu için bütün haber bültenleri bu hadiseyi haber yaptı.
Yalının ismi Hekimbaşı Salih Efendi Yalısı.
Aslen Karadenizli bir ailenin çocuğu olan Salih Efendi 1816’da dünyaya geldi. Doğuştan zengin bir aileye mensuptu.
Sultan Abdülmecid devrinde eğitim dili olarak Fransızca’yı kullanan Mekteb-i Tıbbiye’yi Şahane Mektebi’nden 1843’de mezun oldu. Kariyer basamaklarını çok sık ve ard arda tırmanan Salih Efendi Mısır Hidivi Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın emrinde çalışmak üzere Mısır’a gönderildi. Bir yıl Kahire’de kaldıktan sonra İstanbul’a döndü ve Saray’da, Abdülhak Hâmid’in dedesi Hekimbaşı Abdülhak Molla Efendi’nin yanında, İkinci Hekimbaşılık görevine atandı. Hemen ardından Osmanlı sarayında hekimbaşılık rütbesine ulaştı.
İşte bu hekimbaşılık rütbesi ile vazifeli olduğu ve yüksek bürokrat sıfatı ile şöhret bulduğu dönemlerde boğazın Anadolu Hisarı tarafında bir yalı atın aldı ve onu zamanla büyüttü. İşte geçenlerde enkaza dönen yalı bu yalıdır.
Bu yalının tarihi bir yalı olmasının yanı sıra fiyatı da dikkatleri çekici özelliğe sahiptir. Zira yalının fiyatı tam 85 milyon dolar değerindeydi.
Bu ne kadar yapar diye sorarsanız eğer hemen söyleyeyim;
344 Milyon 250 Bin TL değerindedir.
Yani eski para hesabıyla;
344 Trilyon 250 Milyar değerindedir.
Çok pahalı değil mi? Ama boğazdaki en pahalı yalı bu değil elbette. Boğazın en pahalı binası Mısır Elçiliğinin boğazın Avrupa yakasında bulunan ve sadece restorasyonu için bile 10 Milyon Dolar yani 40 Milyon 500 Bin TL harcanan Bebek Sahil Sarayı ya da Emine Hanım Yalısı’dır
Tamiratı “Eski parayla 40 Trilyon 500 Milyar” tutan bu muhteşem eserin fiyatı sıkı durun tam;
250 Milyon Euro’dur.
Yani;
Bir Trilyon 250 Milyon TL
Yani eski para ile;
1 Katrilyon 250 Trilyon TL değerindedir.
Peki boğazın her iki yakası arasında en pahalı yapının ya da yalının fiyatı bu iken en ucuz yalının fiyatı nedir dersiniz?
Onu da söyleyeyim;
13 Milyon Dolar.
Yani;
52 Milyon 650 Bin TL
Eski para ile;
52 Trilyon 650 Milyar TL.
Klasik boğaz turlarında sizi boğazın masmavi suları arasında gezdiren teknenin koltuğunda oturup etrafı seyrederken gözünüze çarpan bu muhteşem yalıları, sarayları, köşkleri görüp;
“Buralarda kimler oturuyor acaba”
Diyorsanız eğer şunu bilin ki ya Osmanlı devri paşalarının torunları ya da onlardan ilerleyen zamanlarda bu yalıları satın alan zengin iş adamları oturmaktadır.
Fakat;
Boğazda öyle bir yalı var ki üstelik geminin çarptığı Hekimbaşı Yalısı’nın birkaç
metre gerisinde üzerine kitap yazmaya değer. Zira o yalı da Osmanlı üç Türkiye büyüklüğünde toprak kaybetti. Bu yalı hangi bir sonraki yazımızda inşallah.