Putin, Erdoğan’ın mesajını aldı
Fırat’ın doğusuna hakim olacak düzen Türkiye’nin geleceğini de yakından ilgilendiriyor.
Pentagon’un hedefi burada ileride Kuzey Irak’la birleşerek devlete dönüşecek “özerk-federal” bir düzen. Terör örgütü PKK/YPG’ye Barzani gibi bir devlet alanı açılacak.
Suriye rejimi başına gelecekleri bildiğinden bu “çözüm modeli”ne kapalı değil. Pentagon, Fırat’ın doğusunu ihlal eden Esed güçlerini her seferinde vurarak cezalandırdığı için Şam, ülkesinde çizilen sınırları şimdilik kabul etmişe benziyor.
Moskova’nın bu konudaki yaklaşımı Şam’ın da tutumunu belirleyecek.
Trump’ın Suriye’den çekilme kararı almasının ardından kendisini tehlikede görerek yeni “hami”/“sahip” arayışına giren PKK/YPG bu aralar Moskova ile sıkı diyalogda. Amaçları Washington’dan gördükleri himayenin aynısını Moskova’dan da sağlamak. YPG’nin üst düzey yöneticilerinin Moskova’ya sundukları teklif Fırat’ın doğusuna “özerklik” içeriyor. Moskova’nın ise bu görüşmelerde YPG’ye pek umut vermediği anlaşılıyor.
Yine de Rusya’nın Fırat’ın doğusuyla ilgili alacağı tavır ve izleyeceği siyaset hem Suriye’nin geleceğini ve hem de Türkiye’yi yakından ilgilendirdiği için son derece önemli.
Rusya’nın genel olarak yaklaşımı Suriye’nin bütünlüğünü korumaktan yana. Ancak bu konuda pek tutarlı davranmadıkları izlenimine sahip olacak ki Erdoğan, dün Soçi’de Putin ile yapacağı görüşme öncesi “PYD ve YPG Münbiç’ten ve Fırat’ın doğusundan temizlenmeden Suriye’nin toprak bütünlüğü sağlanamaz” deme ihtiyacı duydu.
Suriye’nin toprak bütünlüğünde herkes mutabıksa, aynı biçimde PKK/YPG’nin Münbiç ve Fırat’ın doğusundan temizlenmesinde de tarafların aynı şekilde mutabık olması gerekir. Moskova’nın Fırat’ın doğusunu terörden temizleme ve güvenli bölge konularında Ankara’nın yanında olması şart. Bu husus, yani Fırat’ın doğusu konusu, Moskova için bir test olma özelliğini koruyor.
Nitekim Soçi zirvesinin dünkü sonuçları itibarıyla bu konuda umut vericiydi. Taraflar, Astana ittifakını koruma; Suriye’nin terörden temizlenmesi ve yeni siyasi düzenin kurulması başlıklarında mutabık olduklarını duyurdu. Ayrıca Rusya Devlet Başkanı Putin “Ana amaç Suriye’nin toprak bütünlüğünü korumak olmalıdır. Bu İdlib bölgesi için de Fırat’ın doğusu için de geçerlidir” diyerek Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın verdiği mesajı aldığını gösterdi. Umarım bu mutabakat kağıt üzerinde olduğu gibi pratiğe de yansır
