AMERİKA’DA, İSRAİL LOBİSİ GERÇEĞİ!
İsrail lobisi ABD’de yabancı lobiler arasında en iyi organize olmuş,finansal bakımdan oldukça iyi durumda olan ve karar alma sürecini kamuoyunu etkileme bakımından son derece başarılı lobiler arasında yer almaktadır. İsrail lobisinin bir başka avantajı da diğer pek çok lobinin de İsrail lobisini desteklemeleridir.
ABD nüfusunun yüzde 3’ünü oluşturan Yahudilerin 7 milyonun üzerinde oldukları tahmin edilmektedir. Yahudi lobisi de denilen İsrail lobisinin temel amacı ABD’nin, İsrail’in güvenliğini sağlamaya dönük politikasını devam ettirmesi ve İsrail’e bu çerçevede daha fazla ekonomik ve askeri yardım yapmasıdır. Bunda da çok başarılı oldukları rahatlıkla söylenebilir. İsrail yılda ortalama 10 milyar doların üzerinde karşılıksız yardım alarak ABD’den dış yardım alan ülkeler sıralamasında ilk sırada yer alır.
İsrail’e en fazla yaklaşan ülke ise Mısır’dır. Mısır’a, ABD desteği İsrail’in güvenliğini korumaya yönelik politikanın bir sonucudur. ABD, Mısır’ı İsrail ile barış yapan tek ülke olduğu için ödüllendirmektedir. Bunların dışında özellikle Körfez krizi esnasında İsrail’e yapılan askeri ve ekonomik yardımlar 5 milyar doların üzerinde olmuştur. Aynı zamanda ABD’de yaşayan Yahudiler ve yahudi şirketler, her sene aralarında topladıkları paraları İsrail’e karşılıksız olarak yollamaktadır. Ayrıca ABD’de yaşayan Yahudiler İsrail hükümetinin çıkardığı bono ve tahvilleri alarak da İsrail’e destek olmaktadırlar.
ABD’de ki İsrail lobisi deyince aslında ABD’nin tüm eyalet ve şehirlerinde mükemmel bir örgütlenme içinde olan tüm Yahudi örgütlerini, Yahudilerin sahip oldukları ve başta basın olmak üzere çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren şirketleri, yürütme ve yasama organlarının çeşitli kademelerinde görev almış olan Yahudileri ve dolayısıyla ABD’de ki 7 milyondan fazla Yahudi’yi birlikte düşünmek gerekir.
Diğer devletler ABD’de ki lobi faaliyetleri için milyonlarca dolar harcar ve bu konuda özellikle Amerikalı lobi şirketlerinden yararlanmaya çalışırken, İsrail tam tersine böyle bir harcama yapmaz. Çünkü İsrail diğer hükümetler gibi bir lobi şirketi kiralamaya ihtiyaç duymuyor.
Amerika’daki etkili Yahudi örgütlerinin başında AIPAC, (Amerikan Yahudi Komitesi ve Kongresi) gelmektedir. AIPAC 1946 tarihli federal Lobi Yasası gereğince kayıtlı lobici olarak gözükür ve Amerikan siyasetinde İsrail ile ilgili her konuda adı sık sık duyulur. AIPAC, ABD-İsrail ilişkilerini ilgilendiren konularda Kongreyi ve yasama sürecini etkilemeye dönük lobi yapan bir örgüt olarak kurulmuş ve bu amaçla faaliyet göstermektedir. AIPAC aynı zamanda ABD-İsrail ilişkilerini ilgilendiren konularda üyeleriyle birlikte iletişim faaliyetinde de bulunmaktadır. Kongre ile sürekli temas halinde olan AIPAC, ABD ile İsrail arasındaki ilişkilerin ve işbirliğinin gelişmesi için ne yapılması gerekiyorsa yapan bir kuruluş niteliğindedir.
Amerikan Yahudi Komitesi’ne (AJC) gelince; bu örgüt Amerika’da en eski Yahudi örgütlerinden birisidir. Çalışmalarını Washington DC’de yürüten, Kongre ve yürütme ile ilişkilerin yanısıra, PR ve grass roots faaliyetleri de yapan bir örgüttür. Amerika’daki etnik guruplar tarafından kurulmuş bu tip örgütlerin ilkini oluşturan (AJC), kurulduğu tarihten beri diğer Yahudi örgütleriyle beraber Yahudilerin güvenliğini garanti altına almak için faaliyet göstermektedir. Bunun yanında örgütün amaçları arasında başta Amerika’daki olmak üzere tüm dünyadaki Yahudilerin yaşam düzeyini yükseltmek ve Yahudilerin siyasi katılımını arttırmak da bulunmaktadır. Ayrıca İsrail’in kurulması konusunda da oldukça aktif rol oynamış örgüttür. Örgüt aslında esas olarak ABD-İsrail ilişkilerini geliştirmek için her iki ülkenin yöneticileri arasındaki diyaloğu pekiştirmek ve bu amaçla yasama-yürütme ile sıkı bir iş birliği içinde bulunmaya özen göstermektedir. Bunun yanında diğer etnik gurup liderleri ile de ilişki içinde olan AJC, medya,eğitim ve kamuoyu oluşturma çalışmaları da yapmaktadır. Bütün Yahudi örgütlerinin liderleri en az ayda bir defa toplanarak genel bir durum değerlendirmesi de yaparlar.
İsrail ile ABD arasındaki çelişki biçiminin Amerika’nın ulusal çıkarlarına hizmet edip etmediği tartışılır. Ancak açık olan,yakın müttefiklik bağını İsrail’in ulusal çıkarlarına hizmet ettiğidir. ABD ile kurduğu özel iletişim biçimi sayesinde İsrail en fazla Amerikan yardımı alan ülke durumuna gelmiştir. Yahudi lobisi ABD’deki lobiler arasında olağanüstü ve iyi bir organizasyona sahip olması,medyayı kullanmadaki gücü ve arkasındaki büyük mali destek ile klasik lobi kavramının dışında bir yere sahip olmuştur. Konsül bir yapılanma modeli ile Kongre ve ABD dış politika yapıcıları üzerinde önemli etkiye sahip olan Yahudi Lobisi,ayrıca ABD’deki Yahudi toplumunun tek vücut halinde tam desteğini almıştır.
Yahudi Federasyonları Konseyi,Ulusal Yahudi Topluluğu Danışma Konseyi,Amerika-İsrail Halkla İlişkiler Komitesi ve Büyük Amerikan Yahudi Organizasyonları Başkanları Konferansı, Amerika’daki başlıca Yahudi örgütleridir.
Görüldüğü üzere Yahudi lobileri Amerika’nın siyasi,ekonomik,hukuk, askeri,kültürel manada her bir yanını sarıp sarmalamış,İsrail çıkarları doğrultusunda kararların alınmasını zaruri hale getirmiştir. Dolayısı ile Amerika’nın dünya stratejisi üzerinde aldığı kararlarda,İsrail etkisinin olduğunu söylemek ve bu kararların İsrail’in çıkarlarını doğrudan etkilediğini belirtmekte pek bir sakınca yoktur.
