Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu: Şartlı anlaşma ile F-16 satın almayız
Birleşmiş Milletler 77. Genel Kurul Görüşmeleri kapsamında ABD’nin New York kentinde yoğun diplomasi trafiği yürüten Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, temaslarını değerlendirdi.
BU SAVAŞ BİTSİN İSTİYOR ÜLKELER
Bakan Çavuşoğlu’nun açıklamalarından öne çıkan başlıklar:
Savaşın bitmesini isteyenler var, istemeyenler var. İstemeyenlerin sayısı az ama genel anlamda gördük ki bu savaş bitsin istiyor ülkeler. Bu savaşın olumsuz etkilerini herkes her alanda hissetmeye başladı. O nedenle biz çalışmalarımızı sürdüreceğiz.
Biz bu denge politikasını epeydir sürdürüyorduk. Bu denge politikasını sürdürürken dış politika ekseninde kayma mı var Türkiye’nin diye çok eleştiriler de oldu. İçeride de oldu, dışarıda da oldu, sorgulandı. Biz bu ilişkilerimizin diğer politikalarımıza ya da temaslarımızın alternatifi olmadığını her zaman söylüyorduk. Şimdi bunun ne kadar önemli olduğunu herkes de görmeye başladı.
TÜRKEVİ’Nİ BM’NİN EK BİNASI ZANNETMİŞLER
Türkevi, hemen tabi BM’nin karşısında olması ve tüm imkanların burada olması. Çok şükür geçen sene açma imkanımız oldu. Pandemiye rağmen bu Türkevi’nin inşaatı gerçekleştirildi sayın Cumhurbaşkanımızın destekleriyle. Bu Genel Kurul marjında da o kadar yoğunluk vardı ki hatta birçok insan bize espri olarak söyledi ama gerçeklik payı da var. Birçok insan Türkevi’nin BM’nin bir ek binası olduğunu zannetmiş. Çünkü çok büyük bir trafik vardı.
56 DIŞİŞLERİ BAKANI GELDİ
Sürekli kameraların bir kısmı BM girişi-çıkışını gösteriyor, epeyce bir kamera da buraya çevrilmişti. Çünkü çok gelen giden oldu üst düzey liderler geldi. Şöyle bir baktım ben bu yorumlar gelince. 13 devlet ve hükümet başkanı ikili görüşme için Türkevi’ne geldiler. 10 tane first lady ve 2 başbakan eşi sayın hanımefendinin etkinliklerine katılmak ve hanımefendiyle ikili görüşme yapmak için geldiler. 56 dışişleri bakanı Türkevi’ne 4 gün içinde geldi. Bu dünyadaki dışişleri bakanlarının 4’te birinden fazlası.
Yine 5 devlet bakanı, 6 bakan yardımcısı ve 54 ülkeden genel müdür vs. o düzeyde üst düzey yönetici buradaki toplantılara katılmak için geldi. Yaklaşık 320 üst düzey resmi görevlinin geldiğini arkadaşlarımız tespit etmişler ve 420 yabancı sivil toplum mensubu. Yani sivil toplum, yöneticiler, diplomatlar, bakanlar, first ladyler, devlet ve hükümet başkanları, her seviyede ciddi bir katılım oldu.
MÜZAKERELER NORMAL DÜZEYDE DEVAM EDİYOR
Şu anda normal işliyor süreç. Tabii kongreden gelen bazı sesler sebebiyle ister istemez herkes ‘bir engel mi çıkacak ya da şartlı mı olacak’ diye soru soruyor. Ama teknik düzeydeki müzakereler normal düzeyde devam ediyor. Yönetimin bu konudaki kararlılığı da devam ediyor. Blinken yaptığımız ikili görüşmede de bunu söyledi. Diğer taraftan tabii kongreden bazı çatlak sesler geldi. Kongreden bir karar çıktı ama bu bağlayıcı bir kanun değil. Biz tabii kongre düzeyinde de temaslarımız devam ediyor.
Sayın Volkan Bozkır ve Efkan Ala buradan Washington’a geçtiler ve kongrede temaslarda bulunuyorlar. Daha önce de parlamenter heyetlerimiz de Washington’a gelerek temaslarda bulundu. Biz de temaslarda bulunduk. Sayın Cumhurbaşkanımızın burada görüştüğü kongre üyeleri, senatörler oldu. Bu görüşmelerde de önemli senatörler de F-16’ların Türkiye’ye verilmesi konusunda güçlü destek veriyor.
“ELİMİZİ KOLUMUZU BAĞLAYAN BİR ANLAŞMA İÇİNDE BİZ OLMAYIZ”
Biz yönetime şunu da söylüyoruz. Gerek teknik görüşmelerde gerekse siyasi görüşmelerde. Bizim elimizi kolumuzu bağlayan bir anlaşma içinde biz olmayız. Biz F-16’yı alacağız, şöyle kullan, böyle kullan, şunu yapamaz, bunu yapamaz, NATO üyesinin diğer bir NATO üyesine böyle bir kısıtlama getirmesi de zaten kabul edilir bir şey değil. Burada bazı lobilerin, özellikle Yunanistan Başbakanı’nın Washington’a gelmesinden sonra, Yunan lobisi, Ermeni lobisi gibi bazı lobilerin bunu engellemeye çalıştığını biliyoruz. Ama şu anda Türkiye’ye verilmesi konusunda destekleyen lobilerin olduğu da bir gerçek.
VETO HAKKI KALKMALI
Çavuşoğlu, Başkan Erdoğan’ın “dünya beşten büyüktür” mesajı ve Birleşmiş Mİlletler Genel Kurulu’nun reform edilmesine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Çavuşoğlu şunları aktardı:
Türkiye BM ve Güvenlik Konseyi’nin daha kapsayıcı olmasını istiyor. Tüm ülkelerin burada temsil edilmesini istiyor. Tabi her ülkenin nüfusuna, büyüklüğüne, coğrafi dağılımına göre kriteri belirlenir. Ama diğer taraftan veto hakkının da kaldırılması gerekir. Bunun alternatifleri var. Nitelikli çoğunluk olur. 3’te ikisinin oyuyla bir karar alınabilir. Bugün bir ülke hayır dediği zaman hiçbir karar çıkmıyor. Oradan Genel Kurula götürelim diyorsunuz, orada bazı konularda ancak Genel Kurul’un kararı geçerli oluyor.