İstanbul’da tarihi gün! Tahıl Koordinasyon Merkezi açıldı! Bakan Akar’dan önemli mesajlar…

Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle bütün dünyayı etkileyen tahıl sevkiyatında yaşanan kriz, Dolmabahçe’de varılan mutabakatla son buldu. Türkiye’nin öncülüğünde Birleşmiş Milletler(BM) Rusya ve Ukrayna’nın masaya oturduğu anlaşma çerçevesinde tahıl sevkiyat sürecinin güvenle işleyebilmesi için İstanbul’da Müşterek Koordinasyon Merkezi kurulması kararlaştırıldı. Dünyaya nefes aldıracak tahıl yolculuğunun yönetileceği Müşterek Koordinasyon Merkezi, dün itibariyle göreve başladı.

MERKEZ İSTANBUL OLDU

Milli Savunma Üniversitesi içerisinde yer alan koordinasyon merkezinin açılışına Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar katıldı. Tarihi törende, Türkiye, Ukrayna ve Rusya’dan askeri yetkililerle birlikte BM’yi temsilen diplomatlar da hazır bulundu.

‘ÇIKARILAMAYAN TAHIL AÇLIK RİSKİ OLUŞTURMAKTADIR’

Törende konuşan Bakan Akar şu ifadeleri kullandı:

Bildiğiniz üzere Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan çatışma, enerji ve gıda krizi riskini artırmıştır. Dünyadaki tahıl arzının yaklaşık üçte biri Rusya Federasyonu ve Ukrayna tarafından sağlanmaktadır. Ukrayna’dan çıkarılamayan tahıl sorununun devam etmesi, başta Ortadoğu ve Afrika olmak üzere küresel anlamda hem açlık hem de düzensiz göç nedeniyle ciddi bir güvenlik riski de oluşturmaktadır. Dolayısıyla Ukrayna limanlarında bekleyen 25 milyon tondan fazla tahılın güvenli bir şekilde, kısa zamanda ihtiyaç sahibi ülkelere sevki için denizde bir koridor oluşturulması zarureti doğmuştur. Türkiye; Sayın, Sayın Putin ve Sayın Zelenski ile görüşmeleri doğrultusunda sorunun çözümü için bir inisiyatif almıştır.

KIRMIZI HAT TEŞKİL EDİLDİ YOĞUN TEMASLAR YAPILDI

Bu çerçevede Bakanlar seviyesinde de birçok görüşme yapılmış; bu görüşmelerde kırmızı hat teşkili kararlaştırılmıştır. Bu karar doğrultusunda Rusya Federasyonu, Ukrayna ve Türkiye tarafından birer general görevlendirilmiş; görevlendirilen bu özel temsilciler vasıtasıyla yoğun temaslar yürütülmüştür. Bu temaslar sonucunda 13 Temmuz’da İstanbul Kalender Kasrı’nda ilk kez dörtlü toplantı icra edilmiş, toplantıda genel prensipler üzerinde mutabık kalınmıştır. Bu uzun ve meşakkatli çalışmalar; bazı ülkelerin gösterdikleri farklı yaklaşımlara rağmen, Sayın Cumhurbaşkanımızın, Sayın Putin, Sayın Zelenski ve Sayın Guterres’in gösterdikleri irade neticesinde 22 Temmuz’da imzalanan anlaşma ile sonuçlanmış; Müşterek Koordinasyon Merkezi Milli Savunma Üniversitesi yerleşkesinde 23 Temmuz itibarıyla hazırlık çalışmalarına başlamıştır.

TAHIL VE GIDA ÜRÜNLERİNİN NAKLİYATI EMNİYETLİ BİR ŞEKİLDE SAĞLANACAK

Merkezin vazifesi; Ukrayna’dan ihraç edilecek tahıl ve benzeri gıda ürünlerinin Odesa, Çernomorsk ve Yuzni limanlarından emniyetle denizden nakliyatını sağlamaktır. Merkez, asker ve sivil olmak üzere Türkiye ile birlikte Rusya, Ukrayna ve BM’den 5’er temsilciden oluşmaktadır. Sahada herhangi bir askeri unsur bulunmamaktadır. Bu merkez, girişime dâhil olacak ticari gemilerin kaydını ve takibini yapacak uydu internet ve diğer muhabere vasıtaları ile ticari gemilerin intikalini teknik olarak takip edecek, tüm faaliyetlerini taraf ülkeler ve BM ile koordineli olarak yürütecektir. Ukrayna limanlarındaki yükleme ile Türkiye’deki limanlara varışta uygun görülecek mevkilerde, müşterek denetim timleri tarafından gemilerin kontrolleri yapılacaktır. Mayın temizleme ihtiyacı olursa taraflarca mutabık kalınacak şekilde planlama yapılacaktır. Ancak şu aşamada bir ihtiyaç bulunmamaktadır.

120 GÜN GEÇERLİ OLACAK SONLANDIRILMAZSA DEVAM EDECEK

Taraflarca imzalanan belge, 120 gün için geçerli olacak, tarafların sonlandırma talebi olmadıkça da devam edecektir. Bu merkez ayrıca Karadeniz’deki tüm ticari gemilerin hareketlerini milli altyapımız ve diğer imkânlarla izleyebilmekte, diğer kurum/kuruluşlarla birebir görüşebilmektedir. Hali hazırda Ukrayna limanlarından çıkacak ilk tahıl yüklü gemilerin hazırlık ve planlamasına devam edilmektedir. Müşterek Koordinasyon Merkezi vasıtasıyla yapılacak çalışmaların tüm dünyayı etkileyen gıda krizinin aşılmasına, özellikle fiyatların aşağı çekilmesine önemli katkılar sağlayacağına inanıyoruz. Bu merkezde çalışan personel, dünyanın gözünün üzerlerinde olduğunun farkında. Temennimiz, kolektif ve başarılı çalışmalar ile, merkezin insani ihtiyaç ve barışa azami katkı sağlaması. Dolayısıyla merkezde görev alan personelin sorumlulukları büyüktür. Rusya Federasyonu, Ukrayna, Türkiye ve BM’nin değerli temsilcileri; tarihi, insani ve önemli bir misyon üstlenmiş durumdadır.

KALICI BARIŞ ORTAMINA ZEMİN HAZIRLAMASINI TEMENNİ EDİYORUZ

Sayın Cumhurbaşkanımızın ifade ettikleri üzere ‘Mutabakata taraflarca uyulması en büyük arzumuzdur.’ Bu doğrultuda ortaya konulan ortak çalışma iradesi, tüm krizlerin iyi niyet ve diyalogla önlenebileceğini göstermektedir. Nitekim, tüm tarafların burada görev alacak temsilcilerini anlaşmanın imzalanmasının hemen ertesi günü, ivedilikle İstanbul’a göndermeleri önemli ve samimi bir kararlılık göstergesi olmuştur. Bu bağlamda Müşterek Koordinasyon Merkezinin yapacağı çalışmaların kalıcı barış ortamına da zemin hazırlamasını temenni ediyoruz.

ENERJİ KRİZLERİNE DE ÇARE OLABİLİR

Biz her fırsatta barıştan, huzurdan, diyalogdan yana olduğumuzu ifade ettik, ediyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımız; gerginliğin başından itibaren çatışmanın önlenmesi, savaş çıktıktan sonra da ateşkesin sağlanması ve diplomatik çözüm için büyük bir çaba göstermiş, gayretlerini sürdürmüştür. Bu doğrultuda Türkiye olarak tüm bakanlık ve kurumlarımız dengeli, itidalli ve kolaylaştırıcı yönde çalışmalarını aralıksız sürdürmüştür. Bir an önce ateşkesin sağlanmasını, gerginliğin azaltılmasını ve insani yardımların ulaştırılmasını hedefliyoruz. Bu süreçte NATO’daki sorumluluklarını da yerine getiren Türkiye’nin duruşunun, her iki ülke ile diyalog halinde olmasının doğruluğu ve önemi bir kez daha ortaya çıkmıştır. Gıda krizinin önlenmesine ve uzmanlara göre gıda fiyatlarının düşmesine katkı sağlayacak olan bu merkezde yapılacak çalışmalar, benzer şekilde enerji krizi ve diğer bazı sorunların çözümüne de model olabilir.

GIDA KRİZİ VE DÜZENSİZ GÖÇÜN ENGELLENMESİNE KATKI SAĞLAYACAK

Bu merkez ayrıca gıda krizinin önlenmesi ve Afrika’dan Avrupa ve Türkiye’ye olabilecek düzensiz göçün engellenmesine de katkı sağlayacaktır. Bu vesileyle sürece destek sağlayan Sn. Şoygu’ya, Sn. Reznikov’a, Sn. Kubrakov’a, katkı sağlayan tüm personele, BM görevlilerine ve ilgili Bakanlıklarımıza, kurumlarımıza ve personeline teşekkür ediyoruz. Bu çalışmalar sırasında direktif ve kararlı duruşuyla çalışmalarımızın başarılı bir şekilde sonuçlanmasını sağlayan Sn. Cumhurbaşkanımıza saygı ve şükranlarımızı sunuyoruz.

GEMİLER ANBEAN İZLENECEK

İstanbul Koordinasyon Merkezi, Ukrayna’daki limanlarından çıkan tahıl yüklü gemilerin tüm hareketlerini anbean takip edecek. Ukrayna limanlarında kalan tahılların dünya pazarına açılması için yüklü gemiler, Karadeniz üzerinden İstanbul’a gelecek. Müşterek Koordinasyon Merkezi’ne ulaşan Ukrayna tahılının Türkiye üzerinden dünyaya ihracatı yapılacak.

50 MİLYON TONLUK SEVKİYAT

İlk geminin 2 hafta içerisinde hareket etmesi beklenirken, 20 milyon ton tahıl Karadeniz’de açılan güvenli koridor yoluyla dünyaya ulaşacak. İlerleyen zamanlara bu miktarın 50 milyon tona çıkması bekleniyor.