Popülizmi İzmirliye sor
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’a canlı yayında spiker soruyor: CHP lideri Kılıçdaroğlu deprem bölgesinde vatandaşa bedava konut vereceklerini söylüyor. Ne diyorsunuz?
Bakan Kurum soruya bir soruyla karşılık veriyor ve popülizmin ipine sarılan muhalefetin gerçek yüzünü belediyeler üzerinden ifşa ediyor: İzmir’de deprem oldu. Neden CHP’li belediye bedava konut yapıp depremzedeye vermedi? İstanbul’da 5 yılda 100 bin konut dönüştüreceklerdi. Neden yapmadılar? Ankara’da sosyal konut işinde neden hiçbir adım atmıyorlar? Ellerinden tutan mı var?
Kurum kibar siyasetçi. Ayinesi iştir kişinin lafa bakılmaz demeye getiriyor. Ama spiker ısrarcı: Kemal Bey, Cumhurbaşkanı adayı olarak böyle bir iktidar vaadinde bulunuyor. Seçmen bedava ev diyene mi oy verir, yoksa 20 yıl boyunca ödeme yapmayı mı tercih eder?
İşte kritik soru bu. Oy için cennetin tapusunu bile vadetme aşamasına gelen popülist siyaset depremzedenin derdine gerçekten derman olabilir mi? Bu sorunun cevabını İzmir örneği üzerinden arayalım.
30 Ekim 2020’de İzmir’de meydana gelen depremde 117 kişi hayatını kaybetti. Neredeyse 30 yıldır CHP’li belediyeler tarafından yönetilen kentte depreme yönelik hiçbir önlem, hazırlık olmadığı gibi deprem sonrasında da bütün yük devlet tarafından üstlenildi.
Mart 2023 itibarıyla 5 bin 61 konut ve 357 iş yerinden 2 bin 245 konut ve 297 iş yeri hak sahiplerine teslim edildi. 2 bin 357 konut ve 35 iş yerinin inşaatı tamamlandı, abonelik ve iskân işlemlerine devam ediliyor. 459 konut ve 25 iş yerinin inşaatı da sürüyor.
Devlet tüm bu işleri 2 yıl 4 ay içinde gerçekleştirdi. Peki, devasa bir bütçeye sahip Büyükşehir Belediyesi ne yaptı? Onlar da boş durmadı elbette… 224 aileyi mülkiyeti kendisine ait Uzundere’deki TOKİ konutlarına yerleştirdi. Depremzedeler yeni konutları tamamlanana kadar başlarını sokacakları bir yuva buldukları için sevinçliydi. Ama bu sevinç uzun sürmedi.
Büyükşehir Belediyesi depremzedeleri sadece 1 yıllığına o konutlara yerleştirdiği gerekçesiyle 224 aileden 20 Temmuz 2022 tarihine kadar evleri boşaltmasını istedi! Benzer bir uygulamayı hükümet yapsa ortalığı ayağa kaldıracak olan yoldaş medyada tek satır haber olmadı bu tuhaf gelişme.
CHP’li belediyenin depremzedeleri sokağa atmak için geliştirdiği şu savunma bile Kılıçdaroğlu’nun “Depremzedeye bedava konut” vaadinin popülizm olduğunu anlatmaya yeter: Belediyemiz tüm imkânlarını kullanmış, sosyal ve ekonomik olarak sınırlarını zorlayarak 224 aileye destek olmuştur. Ancak daha fazla destek talebinin karşılanması hem yasal olarak hem de belediye kaynaklarının tüm kentlilere adil şekilde sunulması ilkesi açısından mümkün değildir!
Mülkiyeti kendisine ait 224 dairede depremzedeyi 1 yıldan fazla barındırmayan bir zihniyet bedava konut verecek öyle mi? Allah’tan, güçlü bir devlet, hükümet var da İzmirliyi bunlara muhtaç etmedi.
Bu arada CHP’nin ittifak ortağı İyi Parti’nin ekonomi kurmayı bedava konut vaadi için “Evlerin maliyetini uzun vadeye yayarak vatandaştan toplayacağız” dedi. Yani CHP liderine inanmadıklarını onlar da ilan etmiş oldu.
Devlet zaten depremzedeye verdiği konutların yüzde 60’ını sübvanse ediyor. Kalan yüzde 40’ını da 20 yıl vadede, yok denilecek fiyatlarla alıyor. Dünya üzerinde vatandaşına bu imkânı sağlayan başka bir ülke yok.
Elazığ ve Malatya’da vatandaşa teslim edilen 2+1 konutların aylık taksiti 510-725 lira.
3+1’ler 730-995 lira.
Köy evlerinde ahırsız olanlarda 790, ahırlı olanlarda 905 lira aylık ödeme yapılıyor.
İzmir’de 2+1’lerin fiyatı 160-180 bin lira. 3+1’ler 220-260 bin liradan teslim edildi vatandaşa. Bugün o konutların gerçek değeri en az 2-3 milyon lira. 2+1’lerin aylık taksiti 740, 3+1’lerin ise 1020 lira.
Kararı siz verin. Seçmenin tercihi popülist siyasetten mi yana olur yoksa gerçeklerden mi?
Son deprem raporu
1- Yıkık durumdaki 37 bin ve acilen yıkılacak 19 bin bina tespit edildi, hızla kaldırılıyor. Bölgede 5 bin kamyon 2 bin ekskavatör aralıksız çalışıyor. 1 milyon kamyon seferiyle 10 milyon metreküp moloz taşındı.
2- Hasar tespit çalışmaları tamamlandı. 2 milyon binada, 5.7 milyon bağımsız bölüm incelendi. 300 bin binanın (889 bin bağımsız bölüm içeriyor) oturulamayacak derecede hasarlı olduğu, yani yıkık, ağır veya orta hasarlı olduğu tespit edildi.
3- 11 ilde 70 bin konutun yapım süreci tamamlandı. 319 bin konutun inşaatı 1 yıl içinde tamamlanacak.
4- Bölgede şu an 223 çadır kentte 720 bin çadır kurulmuş durumda. Türkiye’nin tüm kapasitesiyle üretim yapıldı, neredeyse dünyanın tüm çadır kapasitesi Anadolu’ya nakledildi. Bölgede an itibarıyla 3 milyon kişiye barınma hizmeti veriliyor. 3.5 milyon kişiye sıcak yemek, 1.7 milyon kişiye iftar olanağı sunuluyor. Çadır kentlerde sosyal alanlar, eğitim alanları, sağlık merkezleri, psikososyal destek alanları oluşturuldu.
5- 77 konteyner kentte 65 bin konteyner kurulumu tamamlandı. Her birinin elektrik, su, kanalizasyon altyapısı tamamlandı. Çocuk parkları, eğitim ve sağlık merkezleri, mescitleri, psikososyal destek alanlarıyla orta ölçekli ilçe görünümündeki bu kentlerde 150 bin depremzede konaklıyor.
110 bin km2’lik bir alanda 13 milyon insanı etkileyen bir deprem sonrasında bu kadar kısa sürede toparlanmak ve yaraları sarmak kolay değil. Güçlü bir devlet, güçlü koordinasyon ve olağanüstü bir emek lazım. Çok şükür bunların hepsi Türkiye’de mevcut.
