Tahıl koridoru ‘risk’i düşürdü

Türkiye’nin 5 yıllık CDS değeri, 1 Ağustos itibarıyla 800 baz puan seviyesinin altına gerilerken, dün 731.13 baz puana kadar indi. CDS değeri, 14 Temmuz’da kaydettiği zirveden bu yana 165,5 baz puanlık azalış gösterirken 9 haftanın en düşük seviyesine geriledi. Türkiye’nin 5 yıllık CDS değeri en son 6 Haziran’da 721,35 baz puan seviyesinde gerçekleşmişti. Analistler, diğer gelişmekte olan ülkelerin CDS’lerinde de düşüş yaşandığını belirterek, resesyon endişelerinin büyük merkez bankalarının faiz artırımlarını sınırlayabileceğine yönelik beklentiler ile emtia fiyatlarındaki gerilemenin CDS’lerdeki düşüşte etkili olduğunu kaydetti.

Türkiye özelinde ise tahıl koridorunun açılması ve Rusya ile Türkiye arasındaki ticari ilişkilere dair gelişmelerin de risk primini azaltan faktörlerden olduğuna işaret eden analistler, Rusya’nın, Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin (NGS) tamamlanması için yapacağı harcamaların 15 milyar dolarlık kısmını Türkiye’ye aktarmaya başladığına dair haberlerin de ülkenin CDS’ine olumlu yansımış olabileceğini belirtti.

Merkezi Londra’da bulunan Bluebay Varlık Yönetimi Gelişen Piyasalar Kıdemli Stratejisti Timothy Ash petrol ve tahıl başta olmak üzere emtia fiyatlarının ılımlı bir hale gelmeye başladığına işaret ederek, bunun da CDS’lerdeki düşüşe yardımcı olduğunu söyledi.

PROF. ERHAN ASLANOĞLU: KORİDOR ETKİLİ OLDU

Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu “Rusya-Ukrayna savaşının daha derinleşmesi Türkiye’nin CDS’ini olumsuz etkileyen bir şeydi. O anlamda tahıl koridorunun açılması, Rusya ve Türkiye arasındaki ticari ilişkilerin devam ediyor olması gibi faktörler de risk primini azaltan bir unsur oldu” diye konuştu.

TÜRKİYE’NİN CDS’LERİ NEDEN DÜŞTÜ?

Swissquote Kıdemli Analisti İpek Özkardeşkaya: Piyasada genel olarak temmuz ayında bir iyimserlik oluştu. Büyük merkez bankalarının faiz artırması resesyona sebep olacak görüşünden, resesyon olursa faiz artırımları durur görüşüne geçildi. CDS düşüşünde risk iştahındaki iyileşme etkili oldu.

Merkezi Washington’da bulunan Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) Gelişen Piyasalar Avrupa Araştırma Birimi Başkanı Uğraş Ülkü: Türkiye ve diğer gelişmekte olan ülkeler için CDS’lerdeki son düşüş, resesyon endişelerinin gelişmiş piyasa merkez bankalarından gelecek muhtemel faiz artırımlarını sınırlayabileceğine dair piyasa beklentilerini yansıtıyor.

Oxford Economics Gelişen Piyasalar Strateji Direktörü Regis Chatellier: ABD faizlerinin haziran ortasındaki zirveden bu yana önemli ölçüde sıkılaştığı için, Türkiye’nin CDS sözleşmeleri de son iki hafta içinde gelişen piyasalarla birlikte geriledi.

‘KORİDOR’DA TRAFİK HIZLANDI

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın girişimleriyle 22 Temmuz’da imzalanan ‘Tahıl Koridoru’ anlaşması sonrası dünyanın umudu haline gelen gemilerin Boğaz trafiği hızlandı. Sevkiyat kapsamındabir haftada 305 bin 458 ton tahıl, 10 ticari gemi aracılığıyla emniyetli şekilde Ukrayna limanlarından sevk edildi.

MISIR YÜKÜ DERİNCE’DE

Anlaşma kapsamında Ukrayna’da tahıl yüküyle hareket eden gemiler, İstanbul Boğazı girişinde kendilerine tahsis edilen alana demirliyor ve Müşterek Koordinasyon Merkezi tarafından denetime tabi tutuluyor. Denetimin ardından gemiler, varış limanlarına doğru yola çıkıyor. Şu ana kadar yapılan sevkıyat kapsamında toplam 170 bin 458 ton mısır taşıyan 4 geminin Türkiye limanlarına ulaşması planlanırken, 5 Ağustos’ta yola çıkan bu gemilerden ilki “Polarnet” Kocaeli Derince’ye dün ulaştı. Türk bandralı gemide 12 bin ton mısır bulunuyor.

Bir haftalık sevkıyat kapsamındaki diğer 6 geminin varış noktaları İtalya, Çin, İrlanda, İngiltere, Lübnan olarak belirlendi. Lübnan’a gitmek üzere 27 bin ton mısır taşıyan “Razoni” isimli gemi 1 Ağustos’ta Ukrayna’dan ayrılan ilk gemi olmuştu. 33 bin ton mısır taşıyan Panama bayraklı “Navi-Star” isimli gemi dün İstanbul Boğazı’ndan geçti. İngiltere’ye gitmek üzere 13 bin ton mısır taşıyan Malta bayraklı “Rojen” de dün Boğaz’dan geçti. Öte yandan 5 Ağustos’ta Bandırma Limanı’ndan ayrılan Barbados bandralı “Fulmar S” isimli boş gemi, Ukrayna’nın Odessa bölgesindeki Çornomorsk Limanı’na 7 Ağustos’ta ulaştı. “Fulmar S” yük almak için Ukrayna limanlarına gelen ilk gemi oldu. Liberya bandralı boş “Osprey S” gemisi de önceki gün İstanbul’daki denetimlerin ardından tahıl almak üzere Çornomorsk Limanı’na hareket etti. 7 Ağustos’ta 6 bin ton ayçiçeği yağı taşıyan “Mustafa Necati” adlı gemi İtalya’ya gitmek üzere, “Star Helena” isimli gemi Çin’e gitmek üzere Çornomorsk Limanı’ndan hareket etti. Aynı gün 3 gemi daha Çornomorsk Limanı’ndan ayrıldı.

6 AY SONRA DÖNDÜ

Savaş patlak verince Çornomorsk Limanı’ndaki 6 ay bekleyişin ardından Derince Limanı’na gelen “Polarnet” gemisinin kaptanı Ahmet Yücel Alibeyler “Vatanımızı, ülkemizi görmek bana ayrı bir keyif verdi. Hiç bu kadar özlem duymamıştım” dedi. Alibeyler, “Türk kara sularına girdiğimde, üçüncü köprünün altında tüylerimin diken diken olduğunu hissettim. Büyük zevkti” dedi.