On line dış politika
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo telefonda görüştüler; “on line kalalım” dediler. Benzer durum, T.C. Başkanı Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump arasında da geçerli. Telefonu kaldırdıklarında birbirlerine ulaşabiliyorlar.
Türk-ABD ilişkilerinde sıkıntılar var, ama diyalog çok güçlü devam ediyor…
Çünkü, Türkiye bölgede bir köşeye itilemeyecek kadar etkili bir ülke!
Dün Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile birlikteydik. Dış politikada 2019 Yılını değerlendirdi. Çavuşoğlu, “2019 masada ve sahada etkili diplomasi uyguladığımız bir yıl oldu” dedi. Gerçekten de geçtiğimiz yıl dış politikada baş döndürücü bir trafik yaşandı. Bakan Çavuşoğlu, 370 bin kilometre yol yaptı. Dünyanın çevresini tam 11 defa dolaştı. Son 5 yıllık tabloya bakarsak, iki defa Ay’a gidip geldi.
2019’u, Libya ile yaptığımız Deniz Yetki Alanlarının belirlendiği mutabakatla kapattık. Çoklu yapıların Türkiye’yi izole etme çabalarını engelledik. Libya’ya asker gönderiyoruz. Yeni yıla da Devrim Muhafızlarının Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’nin, bir ABD operasyonu sonucu öldürülmesi ile girdik.
Öyle görünüyor ki, 2020 çok daha sıcak geçecek…
***
Peki Bakan Çavuşoğlu ne diyor ve gelişmelere nasıl bakıyor?
Kendisi ile yaptığımız görüşmeden çıkardığımız notlar şunlar:
• S-400’ler konusunda belirsizlik sürüyor. Trump ve Pompeu, Türkiye’ye yaptırım uygulama kararları alan Kongreyi dizginlemeye çalışıyor.
• Libya’da Hafter güçlerinin havada üstünlüğü var. Karada ise güçler eşit. Türkiye’nin asker gönderme kararı bu dengeleri bozacak. Ulusal Mutabakat Hükümeti’nin etkisi artacak.
• ÖSO güçlerinin Libya’ya gitmesi söz konusu değil.
• Süleymani’nin öldürülmesi, sadece Irak’ta değil, İran’da da dengeleri değiştiriyor. Radikal gruplar öne çıkacak.
• Irak yönetimi, ülkenin bir çatışma alanı haline getirilmesinden rahatsız.
• İdlib’den kaçan 100 bin kişi sınırımıza dayandı. Türkiye, bu insanların kendi topraklarında kalarak korunmasına yönelik çözüm arayışları içinde.
• Türkiye ile Libya arasındaki Deniz Yetki Alanlarına ilişkin anlaşmaya karşı çıkan ülkeler, zaman içinde rezervlerini kaldırabilirler. Çünkü, bu anlaşma Mısır’a da 40 bin kilometrekarelik bir alan kazandırıyor.
• Montrö Anlaşması’na göre Karadeniz’de dengelerin bozulmaması önemli. Bu dengeler bozulmayacak. O yüzden Kanal İstanbul ile ilgili Montrö açısından bir sıkıntı yok.
• Türkiye, 2020’de de hem masada, hem de alanda aktif dış politikayı sürdürecek.
***
Bunlar sadece bazı başlıklar. Ancak, Türkiye’nin dış politikası ve küresel alanda verdiği mücadele bunlarla sınırlı değil. Dünyada misyon sayısı bakımından 5. sırada yer alan bir ülkeyiz biz.
Asya’dan Afrika’ya, Amerika’dan Avrupa’ya yer kürenin dört bir yanında menfaatlerimiz ve faaliyetlerimiz var.
Hak ve insan odaklı dış politikamız 2020’de de devam edecek…
Çok stratejik bir konuma, caydırıcı askeri güce ve her geçen gün büyüyen savunma sanayiine sahibiz. Bu avantajımızı da kullanıyoruz. O yüzden, dış politikada 2020 çok yoğun geçecek gibi görünüyor.
